najciekawsze orzeczenia | Co do zasady

Bezusterkowe wykonanie przedmiotu zamówienia zdarza się bardzo rzadko. Dlatego w orzecznictwie przyjęto zasadę, że zamawiający mogą odmówić dokonania odbioru końcowego tylko wtedy, gdy wystąpią wady istotne. Jaki jednak charakter muszą mieć takie wady i jak prawidłowo określić procedurę odbioru robót w treści umowy o zamówienie publiczne? Nad tymi zagadnieniami pochyliła się ostatnio Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 1 grudnia 2020 r. (KIO 2965/20), która ponadto zajęła stanowisko w kwestii rażącego wygórowania kar umownych oraz ich limitu.

Odbiór oraz transport odpadów komunalnych stanowi przedmiot wielu zamówień typu in-house w Polsce. Przepis art. 67 ust. 1 pkt 12 p.z.p. stanowi jedną z możliwych podstaw udzielenia takiego zamówienia, nakładając na zamawiającego obowiązek spełnienia trzech przesłanek. Jednak czy na pewno tylko trzech? Problem ten pojawił się w sprawie, w której Krajowa Izba Odwoławcza odpowiedziała na pytanie, czy zamawiający musi spełnić również inne, pozaustawowe przesłanki, aby móc prawidłowo udzielić zamówienia z wolnej ręki.

Sąd Najwyższy podjął ostatnio ważną uchwałę określającą zasady biegu terminu przedawnienia po odroczeniu płatności (przedłużeniu przez wierzyciela terminu zapłaty). W świetle podjętej uchwały, jeśli doszło do odroczenia płatności, przedawnienie rozpoczyna ponownie bieg z upływem nowego terminu płatności. Wyrażony przez Sąd Najwyższy pogląd pozwala zatem na rozłożenie spłaty długu na raty wraz z odroczeniem terminu wymagalności, a co za tym idzie – przesunięciem początku biegu terminu przedawnienia.

Wykonawcy, wyceniając ryczałtowo składane w postępowaniu oferty, mogą dowolnie określać wartość poszczególnych części zamówienia. Dla zamawiającego istotna jest jedynie globalna wartość zamówienia, a nie wyceny poszczególnych jego części. Za każdym jednak razem wykonawca musi zweryfikować treść dokumentacji postępowania i sprawdzić, czy zamawiający nie przewidział w tym zakresie pewnych ograniczeń. Wskazówki te wypływają z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 20 października 2020 r. (KIO 2101/20).

W grudniu 2020 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Ilias Papageorgiou przeciwko Grecji , stwierdzając, że przypisanie kierowcy odpowiedzialności cywilnej za spowodowanie wypadku samochodowego pod wpływem alkoholu, mimo wcześniejszego jego uniewinnienia, nie naruszyło zasady domniemania niewinności. Sprawa stanowi okazję do dyskusji nad wpływem wyniku postępowań karnych na odpowiedzialność odszkodowawczą osób prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu.

Prawidłowa realizacja umowy stanowi najważniejszy cel, jaki przyświeca zamawiającemu w trakcie postępowania. W tym celu zamawiający odpowiednio formułuje postanowienia SIWZ. Jednak określając wymogi SIWZ, zamawiający nie może dyskryminować wykonawców. Przypomniała o tym Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 6 października 2020 r. (KIO 2013/20). Izba rozważyła również, czy zamawiający może wpływać na treść umowy łączącej grupę wykonawców, tłumacząc to chęcią zabezpieczenia prawidłowej realizacji przyszłej umowy.

Zasada zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców jest naczelną zasadą udzielania zamówień publicznych, której muszą odpowiadać wszystkie czynności podejmowane przez zamawiającego w ramach przygotowania i prowadzenia postępowania. Pomimo naczelnego charakteru tej zasady, w postępowaniach zamówieniowych często pojawiają się pytania, jak w praktyce należałoby ją zastosować. Kolejne wątpliwości zostały niedawno rozwiane przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku z 15 października 2020 r. (KIO 2104/20).

Czy sprzedaż części zamiennych i akcesoriów do samochodów testarossa oraz używanych samochodów testarossa kwalifikuje się jako rzeczywiste używanie tego znaku? A jeśli tak, to czy jest to używanie znaku tylko dla bardzo drogich luksusowych samochodów sportowych, czy jednak dla całej kategorii samochodów?

23 lipca 2020 r. zakończył się trwający dziesięć lat spór o kwadratowe opakowanie czekolady Ritter Sport. Postępowanie toczyło się w Niemczech, ale rozstrzygnięcie może być wskazówką dla sądów innych państw, jak interpretować przesłankę kształtu nadającego produktowi istotną wartość.

Fakultatywna przesłanka wykluczenia za niewykonanie lub nienależyte wykonanie wcześniejszej umowy została ograniczona czasowo do trzech lat od dnia zaistnienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia. W praktyce pojawił się jednak problem, które zdarzenie powinno się brać pod uwagę, licząc trzyletni termin. Wypowiedzenie umowy przez wykonawcę? Odstąpienie od umowy przez zamawiającego? A może zasądzenie odszkodowania za nienależyte wykonanie wcześniejszego zamówienia? Odpowiedź znajdziemy w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 26 sierpnia 2020 r. (KIO 1781/20).

Wykonawca, wnosząc odwołanie, musi należycie wykazać posiadanie legitymacji procesowej zgodnie z art. 179 ust. 1 p.z.p. W doktrynie i orzecznictwie toczy się nieustanna dyskusja nad kręgiem podmiotów, które są uprawnione do wniesienia odwołania. Krajowa Izba Odwoławcza zabrała głos w tym sporze w wyroku z 23 października 2019 r. (KIO 2031/19), odpowiadając na pytanie, czy wykonawca, którego ofertę odrzucono, wciąż posiada interes prawny we wniesieniu odwołania.

Sąd Najwyższy przedstawił do rozstrzygnięcia swojemu powiększonemu składowi zagadnienia prawne dotyczące zawezwania do próby ugodowej jako czynności prowadzącej do przerwania biegu przedawnienia roszczenia.