rynki kapitałowe | Co do zasady

W ostatnich latach ESG to przede wszystkim „E” – aspekty dotyczące środowiska. To one najczęściej były przedmiotem regulacji prawnych. Obecnie coraz większy nacisk kładzie się na sprawy społeczne (S) i ładu korporacyjnego (G). W zakresie tych ostatnich warto zwrócić uwagę na dyrektywę w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych, która weszła w życie pod koniec 2022 r. Dyrektywa ma zapewnić bardziej zrównoważoną reprezentację kobiet i mężczyzn wśród dyrektorów spółek giełdowych. 

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) to publiczny rejestr prowadzony przez Ministra Finansów, który został utworzony w efekcie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 roku. Rejestr funkcjonuje w obrocie już od jesieni 2019 r., niemniej w związku z bieżącą harmonizacją przepisów dotyczących ujawniania informacji o beneficjentach rzeczywistych w ramach ustawodawstwa unijnego podlega coraz to nowym zmianom i ulepszeniom. Kolejne modyfikacje zostały wprowadzone 9 marca 2023 r.

Kodeks spółek handlowych przewiduje szereg instytucji wzmacniających pozycję akcjonariuszy mniejszościowych. Akcjonariusze reprezentujący 1/5 kapitału zakładowego mogą m.in. zażądać wyboru rady nadzorczej spółki poprzez głosowanie oddzielnymi grupami (art. 385 k.s.h.). Regulacja stanowi odejście od ustawowego sposobu powoływania rady nadzorczej – w drodze uchwały walnego zgromadzenia podjętej bezwzględną większością głosów. Akcjonariusz lub akcjonariusze repezentujący 20% kapitału zakładowego mogą żądać wyboru rady nadzorczej grupami, nawet jeśli statut spółki przewiduje inny sposób wyboru rady nadzorczej, np. w ramach uprawnień osobistych.

Po lipcowych zmianach w prawie spółki kapitałowe mogą korzystać z dobrodziejstw crowdfundingu. Diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach.

Subskrypcja prywatna jest wygodnym sposobem na podwyższenie kapitału zakładowego. Jak ją przeprowadzić w praktyce?

Prawo dewizowe już od wielu lat nie podlega zmianom. O zezwoleniach dewizowych, choć tak rzadko już wymaganych, i obowiązkach sprawozdawczych należy ciągle jednak pamiętać. Obrót dewizowy jest w znacznym stopniu swobodny, nie oznacza to jednak całkowitej jego liberalizacji i braku monitorowania przez Narodowy Bank Polski.

Jedną z tegorocznych zmian podatkowych, które mogą dotyczyć uczestników polskiego rynku kapitałowego, jest zwolnienie podatkowe dla podatników inwestujących w akcje pierwszej emisji spółek wchodzących na GPW. Pod pewnymi warunkami będą oni zwolnieni z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki.

Tzw. Polski Ład (a konkretnie przyjęta w jego ramach ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw) wprowadza kilka rozwiązań dotyczących uczestników polskiego rynku kapitałowego, w tym zmiany podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych dla spółek przygotowujących debiut giełdowy. Zmiany weszły w życie 1 stycznia 2022 r.

Rynek gamingowy w Polsce i na świecie konsekwentnie rośnie, a rozwijające się spółki z branży gier szukają sposobów, żeby zwiększyć rozpoznawalność marki i pozyskać środki na kolejne produkcje. W ten sposób niejednokrotnie dochodzą do decyzji, żeby ubiegać się o wprowadzenie swoich akcji na giełdę. Pytanie więc: kto może iść na giełdę, co się na tym zyskuje i – najważniejsze – jak to zrobić? 

Kończą się prace nad nowelizacją ustawy o funduszach inwestycyjnych. Wśród zmian m.in. rozszerzenie zakresu opłat w związku z dystrybucją jednostek uczestnictwa w Polsce oraz wprowadzenie jednolitych zasad dotyczących informacji reklamowych udostępnianych przez fundusze i szczegółowych reguł ochrony inwestorów w przypadku zaprzestania wprowadzania do obrotu tytułów uczestnictwa w zagranicznych funduszach na polskim rynku.

Obowiązkowa dematerializacja akcji, wprowadzona nowelizacją Kodeksu spółek handlowych z 30 sierpnia 2019 r., miała doprowadzić do stanu, w którym z dniem 1 stycznia 2021 r. akcje wszystkich spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych miałyby formę elektronicznego zapisu, a dokumenty akcji straciłyby z tym dniem moc prawną. Epidemia utrudniła jednak również ten element organizacji podmiotów gospodarczych, a ustawodawca wydłużył terminy na spełnienie poszczególnych obowiązków związanych z dematerializacją. Swoją opinię na temat nowej instytucji przedstawił też Urząd Ochrony Danych Osobowych.

Koniec roku 2019 był swoistą cezurą w procesie legislacyjnym dotyczącym odejścia od dokumentu jako nośnika papierów wartościowych wykorzystywanych do pozyskiwania finansowania na rynkach kapitałowych. Obligacje, certyfikaty inwestycyjne, listy zastawne, akcje i warranty subskrypcyjne pożegnały się albo pożegnają się już wkrótce z dokumentem jako materialnym nośnikiem.