Rewolucja na rynku usług telekomunikacyjnych świadczonych w jednostkach penitencjarnych
Obserwowanie publikacji na stronie Rządowego Centrum Legislacji bywa ciekawym doświadczeniem. Pozornie błahe zmiany prawne prowadzą czasem do szeregu poważnych konsekwencji. Prawdopodobnie konsekwencje takie dosięgną niebawem przedsiębiorców ze specyficznego rynku, rzadko pojawiającego się w debacie publicznej. Chodzi o rynek usług telekomunikacyjnych świadczonych w jednostkach penitencjarnych. Obecnie proponowane zmiany – z pozoru niegroźne – w istocie mogą skutkować całkowitą eliminacją polskich przedsiębiorstw z tego rynku.

Nowelizacja k.p.a. z 11 sierpnia 2021 r. – co faktycznie oznacza i w jakim zakresie jej skutki nie odpowiadają deklaracjom przedstawicieli władzy?
16 września 2021 r. wejdą w życie znowelizowane w dniu 11 sierpnia 2021 r. przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące limitów czasowych dla stwierdzania nieważności decyzji administracyjnych lub stwierdzania ich wydania z naruszeniem prawa. Warto określić skutki tej nowelizacji, tym bardziej że jej rzeczywiste konsekwencje są bezpodstawnie negowane w zapowiedziach przedstawicieli najwyższych władz państwowych.

Po odszkodowanie za wywłaszczenie do starosty?
Decyzję o odszkodowaniu za odebraną na rzecz państwa nieruchomość może wydać również starosta. Mówi o tym art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Kiedy przepis ten może stanowić podstawę ustalenia należnego odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość?

Dodatkowe świadczenia dla personelu medycznego w dobie pandemii
Kryzys związany z pandemią COVID-19 wymusił na polskim ustawodawcy wprowadzenie niestandardowych rozwiązań legislacyjnych, których celem było nie tylko przeciwdziałanie negatywnym skutkom gospodarczym, ale także wsparcie społeczeństwa na wybranych płaszczyznach życia. Dostrzegając istotne zagrożenie związane ze świadczeniem usług zdrowotnych na rzecz pacjentów z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 lub podejrzeniem takiego zakażenia, Minister Zdrowia zdecydował o wprowadzeniu kompensaty dla personelu medycznego wypłacanej na podstawie jego polecenia skierowanego do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Kolejny etap ograniczania i wygaszania roszczeń reprywatyzacyjnych do nieruchomości warszawskich
20 października 2020 r. zaczęły obowiązywać zmienione przepisy dotyczące roszczeń dotychczasowych właścicieli wynikających z tzw. dekretu warszawskiego. W ich efekcie jedyną w praktyce dopuszczalną formą reprywatyzacji w Warszawie będzie odszkodowanie dochodzone na drodze skomplikowanego, czasochłonnego i kosztownego postępowania sądowego, zaś istotna część roszczeń zostanie wygaszona bez odszkodowania.

Szkody osobowe w trakcie pandemii
Egzekwowanie przez władze państwowe „epidemicznych” restrykcji (zakazów i nakazów) – pomimo wielu wątpliwości co do zgodności z konstytucją – aktualnie stanowi wykonywanie władzy publicznej zgodnie z prawem. Niemniej jednak nawet działania państwa w majestacie prawa mogą wiązać się z ryzykiem zakażenia COVID-19 lekarzy i pielęgniarek, patrolujących funkcjonariuszy itp. Powstały wskutek zakażenia ciężki rozstrój zdrowia (czy nawet śmierć osoby zakażonej) może przesądzić o odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa na zasadzie słuszności.

Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody legalne w trakcie pandemii
Ogłoszenie stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii i innych aktów prawnych wiąże się nie tylko z wprowadzeniem nakazów i zakazów w życiu codziennym i zawodowym, ale też z różnego rodzaju ograniczeniami w prowadzeniu działalności gospodarczej. Lekarze mogą być kierowani do pracy w szpitalach zakaźnych. Z kolei przedsiębiorcy obarczeni są nowymi restrykcjami, w wyniku czego odnotowują znaczne straty. Czy w związku z obostrzeniami będzie można domagać się odszkodowań od Skarbu Państwa?

Czy stan nadzwyczajny coś by zmienił w kwestii odszkodowań dla przedsiębiorców?
Nikt nie oczekuje, aby Skarb Państwa ponosił pełną odpowiedzialność za straty przedsiębiorców spowodowane epidemią koronawirusa. Przepisy powinny jednak przewidywać dla poszkodowanych pewne rekompensaty za wprowadzenie istotnych nakazów, ograniczeń i zakazów prowadzenia działalności gospodarczej. Tego wymaga przede wszystkim dbałość o stan krajowej gospodarki, którego istotnym kołem zamachowym są właśnie przedsiębiorcy.

Nielegalne działania władzy publicznej
Największe kontrowersje w orzecznictwie sądowym w sprawach odszkodowawczych przeciwko podmiotom władzy publicznej budzi przesłanka niezgodności działań lub zaniechań z prawem. Jej wykazanie wymaga przedstawienia wywodu pozwalającego scharakteryzować konkretne działania lub zaniechania organów publicznych jako nielegalne.

Odszkodowanie z tytułu bezprawia legislacyjnego
Jeśli szkoda została wyrządzona przez wadliwy akt normatywny, można mieć wątpliwości, od kogo dochodzić odszkodowania: od Skarbu Państwa czy od jednostki samorządu terytorialnego, zwłaszcza jeśli np. działania jednostki nie można uznać za bezprawne.

Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przewlekłością postępowania sądowego
Jak ocenić, czy postępowanie sądowe jest przewlekłe, i jak dochodzić odszkodowania, jeśli przewlekłość postępowania spowodowała szkodę.

Czy Skarb Państwa odpowiada za niewłaściwie odśnieżoną drogę?
Zgodnie z art. 417 Kodeksu cywilnego Skarb Państwa odpowiada za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej. Zazwyczaj nietrudno jest rozstrzygnąć, kiedy Skarb Państwa występuje jako strona stosunków cywilnoprawnych, a kiedy wykonuje kompetencje władcze. Są jednak takie aktywności podmiotów prawa publicznego, które nie są jednoznacznie władcze, ale należy je uznać za wykonywanie władzy publicznej – tak rozstrzygnął Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 6 czerwca 2014 r., III CSK 211/13.
