Sylwia Moreu-Żak | Co do zasady

Coraz więcej najemców dostrzega przewagę najmu instytucjonalnego nad wynajmem od osób prywatnych. Przyczyną jest bezpieczeństwo i stabilność stosunku najmu, atrakcyjny standard oferowanych lokali oraz pakiet usług związanych z zarządzaniem lokalami. Pytanie brzmi, jakiego typu umowę zawrzeć w takim stosunku najmu.

Ustawodawca w 2022 r. wprowadził szereg istotnych zmian w prawie budowlanym. Najważniejsze z nich dotyczą dalszej cyfryzacji procesów administracyjnych w obszarze budownictwa. Wprowadzono m.in. możliwość prowadzenia dziennika budowy oraz cyfrowej książki obiektu w postaci elektronicznej, a także elektroniczny centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane. Ponadto uproszczono procedury administracyjne w zakresie budowy domów jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 metrów kwadratowych oraz implementowano nowe obowiązki w zakresie charakterystyki energetycznej budynków.

Od 29 czerwca 2022 r. można przenieść na inny podmiot prawa i obowiązki wynikające z trzech rodzajów decyzji wydawanych na podstawie ustawy o drogach publicznych. Chodzi o decyzje zezwalające na: lokalizację lub przebudowę zjazdu z drogi publicznej, umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i reklam, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Taką zmianę wprowadziła ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz niektórych innych ustaw.

Polacy z dużym zaangażowaniem udzielają pomocy uchodźcom z Ukrainy, w tym udostępniając im swoje mieszkania. Pojawia się jednak obawa, że takie nieodpłatne i grzecznościowe udostępnienie mieszkania może się wiązać dla właściciela z negatywnymi konsekwencjami, w szczególności z koniecznością prowadzenia długotrwałej eksmisji, jeśli uchodźca odmówi opuszczenia lokalu. W naszej ocenie w zaistniałej nadzwyczajnej sytuacji warto posłużyć się instytucją prekarium.

Zgodnie z ustawą przekształceniową (czyli ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów) dotychczasowi użytkownicy wieczyści nabywają prawo własności nieruchomości, jeśli zostaną spełnione warunki określone w ustawie. Jakie są to warunki i czy prawo użytkowania wieczystego gruntu przekształca się w prawo własności gruntu, jeśli budynek usytuowany na tym gruncie zostanie przeznaczony na cele mieszkaniowe?

We wspólnotach mieszkaniowych poszczególne części nieruchomości wspólnych (np. miejsca postojowe, tarasy, ogródki) są przeznaczone do wspólnego korzystania przez wszystkich właścicieli lokali. Aby uniknąć problemów z tym związanych, bardzo często już na etapie zakupu nieruchomości od dewelopera ustanawia się podział i sposób korzystania z nieruchomości wspólnej. Jest to tzw. podział quoad usum. Czy można go zmienić, jeśli zmienią się okoliczności?

Analiza przepisów przejściowych nowej ustawy deweloperskiej (ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym) jest bardzo skomplikowana i niestety nie prowadzi do jednoznacznych wniosków. W naszej ocenie konieczna jest niezwłoczna nowelizacja tych przepisów w celu usunięcia wątpliwości, tak by deweloperzy mogli przygotować się do stosowania zmienionych rozwiązań i uniknąć sporów sądowych w przyszłości.

Nowelizacja Prawa budowlanego wprowadza nowy element projektu budowlanego – projekt techniczny, który nie będzie składany do wniosku o pozwolenie na budowę. Przyśpieszy to wstępny etap inwestycji.

Stosunkowo niewielka zmiana definicji obszaru oddziaływania obiektu w nowelizacji Prawa budowlanego, która obowiązuje od 19 września 2020 r., spowodowała istotną zmianę zasad ustalania kręgu stron w sprawach o uzyskanie pozwolenie na budowę.

Tarcza 4.0 doprecyzowała, że możliwość czasowego wygaszenia umów najmu dotyczy najemców wszelkich powierzchni znajdujących się w obiekcie handlowym o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2. Wcześniejsze brzmienie przepisu przewidującego taką możliwość powodowało wiele wątpliwości.

Wielu inwestorów realizujących obecnie budowy lub planujących je zacząć w nieodległej przyszłości pyta nas o prawne możliwości wstrzymania budowy lub wręcz odstąpienia od zawartych umów. Powstaje bowiem pytanie, czy jest sens kontynuować lub rozpoczynać inwestycje, których realizacja wiąże się z zaangażowaniem dużego kapitału finansowego i znacznych środków. W artykule sygnalizujemy, jakie instrumenty prawne mogą przysługiwać inwestorowi, który zdecydowałby się wstrzymać prowadzenie robót lub definitywnie odstąpić od umowy o roboty budowlane.

Jeśli w stosunku do właściciela wynajmowanej bądź dzierżawionej nieruchomości wszczęto postępowanie egzekucyjne lub upadłościowe, umowa najmu lub dzierżawy może zostać przedwcześnie wypowiedziana przez zarządcę bądź syndyka. Zapłacony z góry czynsz najmu lub dzierżawy zostanie wówczas uznany za bezskuteczny. Jak się zabezpieczyć, zawierając umowę najmu lub dzierżawy z właścicielem będącym w złej kondycji finansowej?