Sylwia Moreu-Żak | Co do zasady

Zgodnie z ustawą przekształceniową (czyli ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów) dotychczasowi użytkownicy wieczyści nabywają prawo własności nieruchomości, jeśli zostaną spełnione warunki określone w ustawie. Jakie są to warunki i czy prawo użytkowania wieczystego gruntu przekształca się w prawo własności gruntu, jeśli budynek usytuowany na tym gruncie zostanie przeznaczony na cele mieszkaniowe?

We wspólnotach mieszkaniowych poszczególne części nieruchomości wspólnych (np. miejsca postojowe, tarasy, ogródki) są przeznaczone do wspólnego korzystania przez wszystkich właścicieli lokali. Aby uniknąć problemów z tym związanych, bardzo często już na etapie zakupu nieruchomości od dewelopera ustanawia się podział i sposób korzystania z nieruchomości wspólnej. Jest to tzw. podział quoad usum. Czy można go zmienić, jeśli zmienią się okoliczności?

Analiza przepisów przejściowych nowej ustawy deweloperskiej (ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym) jest bardzo skomplikowana i niestety nie prowadzi do jednoznacznych wniosków. W naszej ocenie konieczna jest niezwłoczna nowelizacja tych przepisów w celu usunięcia wątpliwości, tak by deweloperzy mogli przygotować się do stosowania zmienionych rozwiązań i uniknąć sporów sądowych w przyszłości.

Nowelizacja Prawa budowlanego wprowadza nowy element projektu budowlanego – projekt techniczny, który nie będzie składany do wniosku o pozwolenie na budowę. Przyśpieszy to wstępny etap inwestycji.

Stosunkowo niewielka zmiana definicji obszaru oddziaływania obiektu w nowelizacji Prawa budowlanego, która obowiązuje od 19 września 2020 r., spowodowała istotną zmianę zasad ustalania kręgu stron w sprawach o uzyskanie pozwolenie na budowę.

Tarcza 4.0 doprecyzowała, że możliwość czasowego wygaszenia umów najmu dotyczy najemców wszelkich powierzchni znajdujących się w obiekcie handlowym o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2. Wcześniejsze brzmienie przepisu przewidującego taką możliwość powodowało wiele wątpliwości.

Wielu inwestorów realizujących obecnie budowy lub planujących je zacząć w nieodległej przyszłości pyta nas o prawne możliwości wstrzymania budowy lub wręcz odstąpienia od zawartych umów. Powstaje bowiem pytanie, czy jest sens kontynuować lub rozpoczynać inwestycje, których realizacja wiąże się z zaangażowaniem dużego kapitału finansowego i znacznych środków. W artykule sygnalizujemy, jakie instrumenty prawne mogą przysługiwać inwestorowi, który zdecydowałby się wstrzymać prowadzenie robót lub definitywnie odstąpić od umowy o roboty budowlane.

Jeśli w stosunku do właściciela wynajmowanej bądź dzierżawionej nieruchomości wszczęto postępowanie egzekucyjne lub upadłościowe, umowa najmu lub dzierżawy może zostać przedwcześnie wypowiedziana przez zarządcę bądź syndyka. Zapłacony z góry czynsz najmu lub dzierżawy zostanie wówczas uznany za bezskuteczny. Jak się zabezpieczyć, zawierając umowę najmu lub dzierżawy z właścicielem będącym w złej kondycji finansowej?

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd, że użytkownik wieczysty nie jest władny dokonać podziału gruntu oddanego mu w użytkowanie wieczyste, gdyż to uprawnienie przysługuje wyłącznie właścicielowi. Potwierdzają to uchwały Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2006 r. (III CZP 24/06) oraz 13 marca 2015 r. (III CZP 116/14).

Przed wydaniem pozwolenia na budowę organy badają m.in. prawidłowe usytuowanie planowanego budynku względem granic sąsiedniej działki. W wielu przypadkach ocena, czy budynek został prawidłowo usytuowany na działce, wcale nie jest łatwa ani jednoznaczna. Kwestia ta jest bardzo istotna dla inwestorów, albowiem w ich interesie jest jak najkorzystniejsze zagospodarowanie działki.

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz niektórych innych ustaw wprowadziła pewne zmiany w obrocie nieruchomościami rolnymi w Polsce. Doprecyzowała też tryb postępowania oraz przesłanki warunkujące wyrażenie zgody na nabycie nieruchomości rolnych przez podmiot niespełniający definicji rolnika indywidualnego i niebędący osobą bliską zbywcy ani innym podmiotem określonym enumeratywnie w art. 2a ust. 3 ustawy kształtowaniu ustroju rolnego.

W polskiej praktyce obrotu gospodarczego od dłuższego czasu budzi wątpliwości możliwość skutecznego wprowadzenia w umowach o roboty budowlane klauzul nakładających na jedną ze stron kontraktu obowiązek powiadomienia drugiej strony o okolicznościach uprawniających do żądania dodatkowej zapłaty za wynagrodzenie. Klauzule te wywodzą się z kontraktów zawieranych na wzorcach umownych FIDIC, opracowanych przez Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów.