Sąd Najwyższy | Co do zasady

Sąd Najwyższy pochylił się w zeszłym tygodniu nad zagadnieniem prawnym, jakie skutki prawne ma uprawnienie do zakupu, przewidziane dla niektórych dzierżawców w stosunku do Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa (aktualnie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Uprawnienie do zakupu wprowadziła jedna z nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. (III CZP 45/17)

Wbrew generalnej zasadzie, że przerwanie biegu przedawnienia danej wierzytelności ma skutek wobec wszystkich kolejnych nabywców tej wierzytelności, złożenie przez bank wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nie przerywa biegu przedawnienia wierzytelności w stosunku do nabywcy wierzytelności innego niż bank.

Akt notarialny, w którym dłużnik poddaje się egzekucji na zabezpieczenie roszczeń obligatariuszy, musi zawierać zindywidualizowane oznaczenie takich obligatariuszy. Niedopuszczalne jest określenie uprawnionych obligatariuszy w sposób ogólny, jako każdoczesnych obligatariuszy z tytułu danych obligacji emitenta (III CZP 10/17).

Taki wniosek wynika z uchwały Sądu Najwyższego z 17 marca 2017 r. (III CZP 111/16). Roczny termin ma też być wprowadzony do ustawy Prawo lotnicze.

W uchwale z 12 maja 2017 r. (III CZP 7/17) Sąd Najwyższy przesądził, że do zachowania roszczeń związanych z ograniczeniem korzystania z nieruchomości wystarczające jest wystąpienie w ciągu dwóch lat z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej.

Dotychczas interpretacja przesłanek zatrzymania wadium rodziła w praktyce duże rozbieżności. Niedawna uchwała SN najprawdopodobniej ujednolici postępowanie zamawiających w tej kwestii. Sama uchwała jednak w swoim uzasadnieniu dopuszcza również wyjątki od obowiązku zatrzymania wadium, nawet w przypadku złożenia dokumentów niepotwierdzających spełnienie wymagań przetargu.

W uchwale z 24 listopada 2016 r. (III CZP 72/16), Sąd Najwyższy jednoznacznie określił moment wygaśnięcia mandatu członka organu spółki akcyjnej, przychylając się do reprezentowanej w doktrynie tzw. koncepcji prolongacyjnej. Trudno nie doceniać praktycznych walorów takiego rozwiązania. Wątpliwości budzą jednak mało przekonujące uzasadnienie uchwały oraz jej ogólny charakter.

Samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste może nabyć jej własność przez zasiedzenie – uwagi na kanwie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2016 r., III CZP 57/16.

W niedawnej uchwale Sąd Najwyższy przesądził, że roszczenia pasażerów o odszkodowanie z tytułu opóźnienia lub odwołania lotu albo odmowy przyjęcia na pokład wynikające z przepisów unijnych ulegają przedawnieniu zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Tymczasem Naczelny Sąd Administracyjny przyjmuje, że Urząd Lotnictwa Cywilnego nie ma prawa brać pod uwagę przedawnienia takich roszczeń, rozpatrując skargi pasażerów. Kto ma rację?

W ostatnim czasie Sąd Najwyższy zajął się problemami prawnymi dotyczącymi postępowania egzekucyjnego, mającymi spore znaczenie dla jego stron oraz komorników. Chodzi o wysokość opłaty egzekucyjnej oraz legitymację czynną komornika do zaskarżania postanowień sądu.

Kwestia ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu członka rady nadzorczej spółki akcyjnej w związku z upływem kadencji od dawna była przedmiotem sporów i wątpliwości. Problematyczne było zwłaszcza określenie chwili wygaśnięcia mandatu w sytuacji, gdy kadencja nie pokrywa się z rokiem obrotowym. W ostatnim czasie na ten temat wypowiedział się SN.

Sąd Najwyższy, uwzględniając skargę kasacyjną klientów kancelarii, wyjaśnił zakres, charakter i wzajemny stosunek roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz roszczenia o zwrot pożytków, które przysługują właścicielowi nieruchomości w stosunku do jej posiadacza w złej wierze.