Kres ucieczki przed przedawnieniem?
Od 30 czerwca 2022 r. ani zawezwanie do próby ugodowej, ani wszczęcie mediacji nie będzie już skutkować przerwaniem biegu przedawnienia roszczeń. Będzie dochodzić jedynie do zawieszenia tego terminu na czas trwania postępowania. Czy to koniec prostych metod ucieczki przed przedawnieniem? I czy ustawodawca dobrze przemyślał konsekwencje zawieszenia terminów, które w obecnym stanie prawnym upływają najczęściej z końcem roku kalendarzowego?

Suma gwarancyjna przy ubezpieczeniach OC podmiotów wykonujących działalność leczniczą
Zgodnie z polskim i europejskim prawem wykonywanie pewnych usług wymaga zawarcia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej. Takim obowiązkiem są objęte podmioty wykonujące działalność leczniczą, dla których ustawodawca przewidział minimalną wysokość sumy gwarancyjnej. Czy taka suma gwarancyjna może zostać wyczerpana przez szkodę medyczną?

Gdy (część) konsorcjum chce do sądu
Konsorcjum od wielu lat jest powszechną i – wydawałoby się – dobrze znaną formą współpracy przedsiębiorców realizujących zamówienia publiczne. Mimo to konstrukcja ta wciąż budzi wątpliwości prawne, zwłaszcza gdy rodzi się spór i trafia on do sądu. Ze względu na zwodnicze podobieństwo tej konstrukcji do spółki cywilnej niejasne bywa to, którzy członkowie konsorcjum mogą uczestniczyć w procesie sądowym. Takie właśnie zagadnienie badał Sąd Najwyższy w wyroku z 30 czerwca 2021 r., III CSKP 75/21.

Czy i kiedy można obniżyć karę umowną do 1% jej wartości?
Kary umowne są bardzo popularnym instrumentem sankcjonowania uchybień w wykonywaniu zobowiązań niepieniężnych (np. ukończenia budowy w terminie). Kodeks cywilny tylko ogólnie wskazuje przesłanki miarkowania (obniżenia) kary umownej. Szczegółów należy więc poszukiwać w doktrynie i orzecznictwie. Poza tym przepisy prawa nie dają nawet wskazówek, jak bardzo można obniżyć karę umowną. Każdy przypadek należy więc traktować indywidualnie, w czym mogą pomóc omówione zasady.

Drogie zawezwanie do poprawki?
Od sierpnia 2019 r. obowiązują podwyższone opłaty sądowe za wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Zmiany te zostały wprowadzone ustawą z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Miały one zapobiec wykorzystywaniu postępowania pojednawczego wyłącznie w celu przerwania biegu terminu przedawnienia. Czy skutek ten został osiągnięty?

Czy powinniśmy szykować się na rosyjsko-białoruską ofensywę w arbitrażu inwestycyjnym?
Po tym, jak Rosja zagroziła, że będzie wywłaszczać zagranicznych inwestorów wycofujących się z tego kraju z powodu wszczętej przez Rosję i Białoruś wojny z Ukrainą, ruszyła lawina komentarzy zachęcających poszkodowanych przedsiębiorców do przygotowywania pozwów przeciwko Rosji w arbitrażu inwestycyjnym.

Czym jest „ruch pojazdu mechanicznego” i co to znaczy dla branży ubezpieczeń
Na zakres odpowiedzialności ubezpieczonego (a tym samym zakładów ubezpieczeniowych odpowiadających akcesoryjnie) wpływają nie tylko przepisy krajowe, ale też przepisy unijne i orzecznictwo dotyczące „ruchu pojazdu mechanicznego”. Po niedawnej uchwale Sądu Najwyższego zarysowała się między nimi pewna sprzeczność.

Stwierdzone wady a zapłata wynagrodzenia – dylematy odbiorowe
Kiedy zamawiający ma obowiązek wypłacić wynagrodzenie za wykonanie dzieła? Jak do tego obowiązku mają się stwierdzone wady i kiedy można odmówić odbioru? Pytania te powodują wiele trudności w praktyce i na ich tle dochodzi do licznych, często bardzo złożonych i długoletnich sporów. Problematyką tą zajął się w ostatnim czasie Sąd Najwyższy. Potwierdzony przez niego kierunek interpretacji może pomóc podmiotom funkcjonującym na rynku, w tym także wykonawcom robót budowlanych, do których ustalenia te mogą mieć analogiczne zastosowanie.

Przeboje z uzasadnieniami – jak procedować prawidłowo?
Ostatnie nowelizacje procedury cywilnej (szczególnie ta z lipca 2019 r.) spowodowały liczne wątpliwości, jak interpretować postanowienia Kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności dotyczące doręczeń sądowych, uzasadniania orzeczeń i ich zaskarżania. Niektóre z tych niejasności przyniosły wiele problemów stronom postępowań oraz pełnomocnikom procesowym. Niewłaściwe zastosowanie przepisów może mieć bowiem surowe konsekwencje i doprowadzić nawet do przegrania sprawy z przyczyn formalnych. Część wątpliwości dotyczących uzasadnień wyjaśnił ostatnio Sąd Najwyższy.

Trudny (?) przypadek niezgłoszonego podwykonawcy
Już od czterech lat obowiązują znowelizowane przepisy dotyczące odpowiedzialności solidarnej inwestora wobec podwykonawców robót budowlanych, które – pod hasłem „ułatwienia dochodzenia wierzytelności” – zaostrzyły wymogi formalne dla podwykonawców chcących dochodzić zapłaty bezpośrednio od inwestora. Niestety nie poszła za tym zmiana praktyki branżowej, gdyż do formalnego zgłoszenia podwykonawcy – z różnych przyczyn – często nie dochodzi. Czy sytuacja niezgłoszonych podwykonawców jest beznadziejna?

Papier lepszy niż świadek
W toku sporu budowlanego strony postępowania, aby wykazać określone fakty, najczęściej wnoszą o przeprowadzenie dowodu nie tylko z dokumentów, ale również zgłaszają liczne wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków. Jednak – zdaniem ustawodawcy – dowód z zeznań świadków wpływa na przewlekłość i kosztowność postępowań sądowych, a także umożliwia manipulacje procesowe. Ustawodawca ograniczył zatem prowadzenie dowodu z zeznań świadków w postępowaniu gospodarczym, co wpłynęło na codzienną praktykę przedsiębiorców.

Czy zapis na sąd polubowny zawarty w umowie podwykonawczej jest skuteczny wobec inwestora?
Inwestor i generalny wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za wynagrodzenie podwykonawców. Nie oznacza to jednak automatycznie, że postanowienia umowy łączącej podwykonawcę i generalnego wykonawcę będą miały bezpośrednie zastosowanie do inwestora. Szczególnym postanowieniem jest zapis na sąd polubowny wyznaczający sposób dochodzenia wierzytelności. Jeśli generalny wykonawca i podwykonawca umówili się na arbitraż, czy podwykonawca może pozwać inwestora także w arbitrażu, czy powinien szukać ochrony przed sądem powszechnym?
