administracja | Co do zasady

Rozporządzenie ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych przewiduje wysokie kary za posługiwanie się wzorem umowy nawet w przypadku drobnych odstępstw od wymogów formalnych wynikających z tego rozporządzenia. W rezultacie organy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) mogą nakładać na przedsiębiorców administracyjne kary pieniężne rzędu kilku, a nawet kilkudziesięciu milionów złotych.

Obowiązek taki wynika z art. 79a k.p.a., który obowiązuje już od kilku lat, ale wciąż jak się wydaje jest niezbyt często stosowany. Pouczenie jest przy tym obowiązkowe niezależnie od rodzaju sprawy – należy się stronom zarówno w sprawach dotyczących zasiłków, jak i pozwolenia na budowę.

Kryzys związany z pandemią COVID-19 wymusił na polskim ustawodawcy wprowadzenie niestandardowych rozwiązań legislacyjnych, których celem było nie tylko przeciwdziałanie negatywnym skutkom gospodarczym, ale także wsparcie społeczeństwa na wybranych płaszczyznach życia. Dostrzegając istotne zagrożenie związane ze świadczeniem usług zdrowotnych na rzecz pacjentów z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 lub podejrzeniem takiego zakażenia, Minister Zdrowia zdecydował o wprowadzeniu kompensaty dla personelu medycznego wypłacanej na podstawie jego polecenia skierowanego do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Przedwczoraj, 20 kwietnia Prezydent RP podpisał ustawę nowelizującą szereg aktów prawnych odnoszących się do udziału społeczeństwa w postępowaniach dotyczących przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

Podpisana przez Prezydenta nowelizacja ustawy dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko zwiększa uprawnienia organizacji ekologicznych i sprawia, że uzyskanie zezwoleń na realizację inwestycji będzie bardziej czasochłonne. Wykonanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (powszechnie zwanej decyzją środowiskową) będzie mogło zostać wstrzymane, a postępowania w sprawie zezwoleń inwestycyjnych zawieszone. Prawo przewiduje jednak pewne środki, które mogą ograniczyć negatywne skutki takich rozstrzygnięć dla inwestorów.

Wysokość kar za złamanie nakazu zasłaniania nosa i ust budzi kontrowersje. Niektórzy uważają też, że sam nakaz nie ma podstaw prawnych. Mieszają się tu jednak dwa porządki: obowiązków obywatelskich (które są niepodważalne) i sankcji za nieprzestrzeganie nakazów i zakazów (którym można wiele zarzucić).

Naczelny Sąd Administracyjny zajmował się ostatnio sprawą, w której rozważał możliwość zastosowania przepisu o trzyletnim terminie na rozpoczęcie robót budowlanych do pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, wydanego przez organy nadzoru budowlanego w odniesieniu do zalegalizowanej samowoli budowlanej. NSA wskazał, że terminu tego nie stosuje się w takim przypadku.

Ostatnio dużo miejsca poświęca się kwestiom proceduralnym. Generalne zawieszenie terminów procesowych przez ustawę kryzysową w wielu przypadkach nie jest bowiem satysfakcjonujące dla stron, które potrzebują, aby sprawy się toczyły do przodu i prawo działało dalej.

Ograniczenia wynikające ze stanu epidemii, a także wchodzące w życie z dnia na dzień obszerne zmiany prawa wymagają świeżego spojrzenia na wiele kwestii – w tym tak prozaicznych jak uostatecznienie się decyzji administracyjnej.

Ograniczenia związane ze stanem epidemii utrudniają życie każdemu z nas. Nie ma jednak podstaw, aby w toczących się postępowaniach administracyjnych były wstrzymywane czynności i rozpoznawanie spraw, zwłaszcza że może to doprowadzić do nawarstwiania się zaległości. Brak kar za bezczynność lub przewlekłość postępowania nie powinien być dla organów wymówką.

Epidemia koronawirusa ujawnia kolejne problemy, z którymi muszą mierzyć się uczestnicy obrotu gospodarczego: ograniczenia w pracy przedsiębiorstw, zakłócenia dostaw, ograniczona dostępność pracowników i materiałów, zmiany w funkcjonowaniu urzędów i placówek pocztowych. Wywołane nimi przestoje mają skutki nie tylko na gruncie cywilnoprawnym. Do tego dochodzi bowiem problem upływu terminów obowiązywania pozwoleń administracyjnych. Czy istniejące regulacje, w szczególności tzw. tarcza antykryzysowa, mają na to jakieś rozwiązanie?

Rozwiązania przewidziane w tarczy antykryzysowej miały pozwolić na uruchomienie nadzwyczajnych instrumentów wspierających przedsiębiorców w okresie pandemii. Czy za takie rozwiązanie można uznać zmiany w zakresie biegu terminów przewidzianych w przepisach prawa, w tym dotyczących postępowania przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi?