Igor Hanas | Co do zasady

Ostatnie miesiące na polskim rynku energii z wielu względów zapamiętamy na długo. Historycznie wysokie ceny energii i gazu przyczyniły się do zmiany szeregu utartych rozwiązań. W trakcie kryzysu powstało także kilka mechanizmów mających złagodzić jego skutki, tj. przede wszystkim wysokie ceny wspomnianych mediów. Ma zostać wprowadzona m.in. górna cena sprzedaży energii elektrycznej dla wybranych odbiorców końcowych. Zastanówmy się w kilku akapitach, czy „ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku” spełni wpisany w jej nazwie cel.

W Polsce opinia publiczna i sektor prywatny są zgodne, że konieczny jest szybszy rozwój odnawialnych źródeł energii, tak by uniezależnić nas od importu paliw kopalnych, a także ograniczyć krajowe wytwarzanie energii z węgla. Sektor prywatny ma fundusze na rozwój energetyki odnawialnej – czy to na potrzeby własne, czy w celu sprzedaży energii na rynku. Nikogo nie trzeba też przekonywać, że obecne wysokie ceny energii z czasem zmniejszą konkurencyjność polskiej gospodarki. Są więc i chęci, i fundusze. Barierą są jednak przyłączenia źródeł odnawialnych do sieci, która po prostu traci swoją wyporność.

5 lipca 2022 r. opublikowany został pierwszy projekt rozporządzenia w sprawie maksymalnych ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, które mogą zostać sprzedane w drodze aukcji w poszczególnych następujących po sobie latach kalendarzowych 2022–2027. Po raz pierwszy takie rozporządzenie objęło swoim zakresem 6 kolejnych lat. Wynika to z nowelizacji ustawy o OZE, która była efektem podnoszonych często głosów z branży, że podawanie tych wartości z większym wyprzedzeniem czasowym pozwoli deweloperom na lepiej przygotować się do aukcji, a tym zaoferować bardziej konkurencyjne ceny.

W ostatnich miesiącach sektor wiatrowy obserwuje rozwój prac nad projektem nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (czyli tzw. ustawy 10H) oraz niektórych innych ustaw. To mocno wyczekiwany przez branżę dokument, z uwagi na rygorystyczną i ciągle obowiązującą tzw. „zasadę 10H”. Projekt ustawy 15 czerwca 2022 r. został skierowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska do rządowej Komisji Prawniczej.

W ciągu ostatnich kilku miesięcy rynek gazu ziemnego w Polsce i Europie dotknęły historyczne wahania cen, a sytuacja w Ukrainie każe nam zwrócić uwagę na aspekt ciągłości dostaw gazu z zagranicy. W kontekście zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu do odbiorców końcowych zwracamy uwagę na potencjalną możliwość wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu ziemnego.

W ostatnich miesiącach sektor wiatrowy obserwuje rozwój prac nad projektem nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (czyli tzw. ustawy 10H) oraz niektórych innych ustaw. To mocno wyczekiwany przez branżę dokument, z uwagi na rygorystyczną i ciągle obowiązującą tzw. „zasadę 10H”. Projekt ustawy ma trafić do Sejmu w I kwartale 2022 r., ale znana jest już jego pierwsza wersja przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

7 grudnia 2021 r. została oficjalnie ogłoszona przyjęta przez rząd Polska Strategia Wodorowa do roku 2030 z perspektywą do roku 2040. Należy przyznać, że moment jej ogłoszenia wypadł w doskonałym momencie – dużych zawirowań cenowych na rynku gazu ziemnego w Europie i coraz większych wątpliwości, czy gaz naturalny (którego Europa ma za mało) jest aby nadal rozsądnym paliwem przejściowym w dekarbonizacji gospodarki.

1 grudnia 2021 r. opublikowano długo wyczekiwane rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym ustalające kryteria, według których oceniane będą wnioski o przyznanie pozwolenia na wznoszenie sztucznych wysp. Inwestorzy, którzy uzyskają te pozwolenia, będą mogli uczestniczyć w przyszłych aukcjach dla morskich farm wiatrowych.

25 czerwca Prezes URE ogłosił wyniki aukcji na sprzedaż energii ze źródeł odnawialnych, które odbyły się na przełomie maja i czerwca 2021. Inaczej niż w ubiegłych latach, jednego dnia ukazały się wyniki wszystkich aukcji ogłoszonych w 2021 r.

11 lutego 2021 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie przeszkód lotniczych, powierzchni ograniczających przeszkody oraz urządzeń o charakterze niebezpiecznym. Zastąpiły one w zakresie sposobu zgłaszania oraz oznakowania przeszkód lotniczych rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25 czerwca 2003 r. w sprawie sposobu zgłaszania oraz oznakowania przeszkód lotniczych. Czy pod rządami nowych przepisów nadal trzeba znakować elektrownie wiatrowe? Jeżeli tak, kto i jak powinien je oznakować? A także – co równie istotne – czy i kiedy trzeba dostosować dotychczasowe oznakowanie do obowiązujących przepisów?

Finansowany z budżetu państwa program Mój Prąd, dofinansowujący domowe instalacje fotowoltaiczne, w ciągu dwóch lat przyczynił się do zainstalowania ponad 220 tysięcy domowych instalacji PV. Dzięki niemu instalacja nowych mocy w źródłach fotowoltaicznych na terenie Polski gwałtownie przyspieszyła, osiągając 4,1 GW w marcu 2021 r. (na koniec 2018 r. było to jedynie 557 MW). Podobny wzrost może wkrótce dotyczyć instalacji ładowania samochodów elektrycznych, gdyż zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Klimatu i Środowiska od lipca 2021 r. również właściciele indywidualnych ładowarek będą mogli uzyskać dofinansowanie z Programu.

16 lutego 2021 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło do konsultacji publicznych projekt Rozporządzenia w sprawie ceny maksymalnej za energię elektryczną wytworzoną w morskiej farmie wiatrowej i wprowadzoną do sieci w złotych za 1 MWh, będącej podstawą rozliczenia prawa do pokrycia ujemnego salda. Kwotę tą określono na poziomie 301,5 zł/MWh (approx. 67 EUR/MWh). Oznacza ona, że właśnie taka będzie maksymalna wysokość wsparcia przez państwo polskie farm wiatrowych budowanych na polskim obszarze Morza Bałtyckiego, która zostanie udzielona w ciągu najbliższych 4 miesięcy.