energetyka | Co do zasady

W Polsce opinia publiczna i sektor prywatny są zgodne, że konieczny jest szybszy rozwój odnawialnych źródeł energii, tak by uniezależnić nas od importu paliw kopalnych, a także ograniczyć krajowe wytwarzanie energii z węgla. Sektor prywatny ma fundusze na rozwój energetyki odnawialnej – czy to na potrzeby własne, czy w celu sprzedaży energii na rynku. Nikogo nie trzeba też przekonywać, że obecne wysokie ceny energii z czasem zmniejszą konkurencyjność polskiej gospodarki. Są więc i chęci, i fundusze. Barierą są jednak przyłączenia źródeł odnawialnych do sieci, która po prostu traci swoją wyporność.

5 lipca 2022 r. opublikowany został pierwszy projekt rozporządzenia w sprawie maksymalnych ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, które mogą zostać sprzedane w drodze aukcji w poszczególnych następujących po sobie latach kalendarzowych 2022–2027. Po raz pierwszy takie rozporządzenie objęło swoim zakresem 6 kolejnych lat. Wynika to z nowelizacji ustawy o OZE, która była efektem podnoszonych często głosów z branży, że podawanie tych wartości z większym wyprzedzeniem czasowym pozwoli deweloperom na lepiej przygotować się do aukcji, a tym zaoferować bardziej konkurencyjne ceny.

W ostatnich miesiącach sektor wiatrowy obserwuje rozwój prac nad projektem nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (czyli tzw. ustawy 10H) oraz niektórych innych ustaw. To mocno wyczekiwany przez branżę dokument, z uwagi na rygorystyczną i ciągle obowiązującą tzw. „zasadę 10H”. Projekt ustawy 15 czerwca 2022 r. został skierowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska do rządowej Komisji Prawniczej.

W 2021 r. nastąpił rekordowy wzrost hurtowych cen energii (w Polsce o prawie 100%) oraz cen za uprawnienia do emisji w ramach systemu EU ETS (o około 105% w stosunku do 2020 r.). Dodatkowo gwałtowny wzrost cen rynkowych gazu (w Polsce o 470% w stosunku do roku 2020) sprawił, że w Europie powszechne stało się zjawisko ubóstwa energetycznego. Unia Europejska przedstawiła zestaw narzędzi tymczasowo łagodzących skutki wzrostu cen energii. Jednak wydarzenia ostatnich miesięcy, a w szczególności pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę pokazały, że priorytetem UE – obok zielonej transformacji – powinno stać się uniezależnienie od rosyjskich paliw kopalnych.

Wzmożony wzrost zainteresowania przedsiębiorców morską energetyką wiatrową sprawia, że regulacje prawne w tym zakresie stanowią przedmiot zainteresowania legislatora, który stara się poprawić ich jakość. Najnowsze zmiany mają zapewnić bezpieczeństwo podczas budowy i eksploatacji morskich farm wiatrowych.

Rynek baterii w Europie i na świecie przechodzi rewolucyjne zmiany. Światowe Forum Ekonomiczne przewiduje, że w 2030 r. globalne zapotrzebowanie na baterie będzie 14 razy większe niż dziś. Oznacza to, że musi znacząco wzrosnąć liczba zakładów je produkujących. Unia Europejska w 2030 r. może odpowiadać za 17% zapotrzebowania globalnego rynku na baterie. Wpływa na to m.in. rozwój gospodarki cyfrowej, niskoemisyjnej mobilności czy energii odnawialnej. Ilość problemów związanych z produkcją baterii oraz nieuregulowanych jeszcze kwestii prawnych zainspirowała Komisję Europejską do zdecydowanych zmian w prawie europejskim, których skutki odczuje nie tylko cały przemysł bateryjny, ale też bezpośrednio konsumenci.

W ciągu ostatnich kilku miesięcy rynek gazu ziemnego w Polsce i Europie dotknęły historyczne wahania cen, a sytuacja w Ukrainie każe nam zwrócić uwagę na aspekt ciągłości dostaw gazu z zagranicy. W kontekście zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu do odbiorców końcowych zwracamy uwagę na potencjalną możliwość wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu ziemnego.

W ostatnich miesiącach sektor wiatrowy obserwuje rozwój prac nad projektem nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (czyli tzw. ustawy 10H) oraz niektórych innych ustaw. To mocno wyczekiwany przez branżę dokument, z uwagi na rygorystyczną i ciągle obowiązującą tzw. „zasadę 10H”. Projekt ustawy ma trafić do Sejmu w I kwartale 2022 r., ale znana jest już jego pierwsza wersja przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

7 grudnia 2021 r. została oficjalnie ogłoszona przyjęta przez rząd Polska Strategia Wodorowa do roku 2030 z perspektywą do roku 2040. Należy przyznać, że moment jej ogłoszenia wypadł w doskonałym momencie – dużych zawirowań cenowych na rynku gazu ziemnego w Europie i coraz większych wątpliwości, czy gaz naturalny (którego Europa ma za mało) jest aby nadal rozsądnym paliwem przejściowym w dekarbonizacji gospodarki.

1 grudnia 2021 r. opublikowano długo wyczekiwane rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym ustalające kryteria, według których oceniane będą wnioski o przyznanie pozwolenia na wznoszenie sztucznych wysp. Inwestorzy, którzy uzyskają te pozwolenia, będą mogli uczestniczyć w przyszłych aukcjach dla morskich farm wiatrowych.

Ostatnia nowelizacja ustawy o rynku mocy (która weszła w życie 1 września 2021 r.) wprowadza wreszcie długo wyczekiwany przez przedsiębiorców preferencyjny sposób obliczenia opłaty mocowej. Zasady jego wyliczenia oparte są jednak na zupełnie innych założeniach niż pierwotnie zakładana ulga.

25 czerwca Prezes URE ogłosił wyniki aukcji na sprzedaż energii ze źródeł odnawialnych, które odbyły się na przełomie maja i czerwca 2021. Inaczej niż w ubiegłych latach, jednego dnia ukazały się wyniki wszystkich aukcji ogłoszonych w 2021 r.