dr Adrianna Ogonowska | Co do zasady

Transformacja energetyczna wymaga podjęcia zdecydowanych działań w wielu sektorach gospodarki. W tym celu konieczne jest ukształtowanie takich ram prawnych, które umożliwią odejście od spalania paliw kopalnych i przejście na odnawialne źródła energii. We wrześniu ubiegłego roku weszły w życie przepisy dotyczące biogazowni rolniczych, które mają nareszcie wyzwolić biogazowy potencjał naszego kraju. 

Ustanowienie w Polsce systemu kaucyjnego nastąpiło stosunkowo późno. Po wielu latach zapowiedzi ze strony polityków ustawa weszła w życie dopiero 13 października 2023 r. Początek funkcjonowania systemu kaucyjnego wyznaczono na 1 stycznia 2025 r., nie pozostawiając biznesowi wiele czasu na przygotowanie do nowych przepisów. Wciąż pojawiają się pytania, czy system w wyznaczonej dacie zadziała zgodnie z oczekiwaniami ustawodawcy.

Aspekty środowiskowe są kluczowym elementem procesu inwestycyjno-budowlanego, silnie oddziałującym na czas jego trwania. W 2023 r. nastąpiły wzmożone działania legislacyjne w tym zakresie, ale dopiero w 2024 r. poznamy ich realny wpływ na proces budowlany.

Ze statków, zgodnie z raportem opublikowanym w 2021 r. przez Europejską Agencję Środowiska i Europejską Agencję Bezpieczeństwa Morskiego, pochodzi 13,5% ogółu transportowych emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Dlatego tak ważne jest przekształcenie transportu morskiego w sektor zrównoważony i przyjazny środowisku. Wymaga to działań na wielu płaszczyznach. Jedną z nich jest umożliwienie statkom zacumowanym w porcie korzystania z zasilania energią elektryczną z lądu.

Koniec z masowym wyrzucaniem opakowań i ich marnowaniem. Zamiast tego recykling, opakowania do wielokrotnego napełniania, kaucja na butelki plastikowe i limity na jednorazówki. Takie zmiany wprowadza nowy projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej. Zmiany mają wchodzić w życie stopniowo.

W maju pojawił się rządowy projekt ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków (druk nr 2223). Nowa ustawa implementuje do polskiego prawa dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 z 17 kwietnia 2019 r. w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, a przepisy w niej zawarte mają dostosować polskie porty do wymagań rynku globalnego i lokalnego.

Wzmożony wzrost zainteresowania przedsiębiorców morską energetyką wiatrową sprawia, że regulacje prawne w tym zakresie stanowią przedmiot zainteresowania legislatora, który stara się poprawić ich jakość. Najnowsze zmiany mają zapewnić bezpieczeństwo podczas budowy i eksploatacji morskich farm wiatrowych.

W dniu 18 maja 2022 r. udostępniono projekt nowelizacji przepisów związanych z procedurami wydawania zezwoleń inwestycyjnych. Zmiany zaprezentowane w projekcie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (nr UD375 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) mają usprawnić procedury inwestycyjne, w tym przede wszystkim procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

W sierpniu na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano wyczekiwany projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw. Celem regulacji jest implementacja nowych przepisów unijnych dotyczących rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) w zakresie odpadów opakowaniowych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia nowego systemu wraz z próbą ich oceny.

O nowościach wprowadzonych ustawą z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw pisaliśmy już, oceniając je z perspektywy inwestorów oraz organizacji ekologicznych. Przepisy te wywołują w praktyce stosowania prawa coraz więcej wątpliwości.