Nowa fala regulacji dla rynku consumer finance
Obecnie istnieją przynajmniej trzy krajowe inicjatywy legislacyjne regulujące tematykę pożyczek konsumenckich. Do tego dochodzi unijna inicjatywa w zakresie tzw. odpowiedzialnego pożyczania. Tak naprawdę jednak przydałaby się zmiana mentalności.
Nowa ustawa o kredycie konsumenckim obowiązuje już niemal dwa lata. Jest to niewątpliwie jeden z najbardziej kontrowersyjnych aktów prawnych. Począwszy od etapu prac nad założeniami ustawie towarzyszyło szereg kontrowersji. Ustawa nadal zawiera bardzo dużo szczegółowych rozwiązań, których praktyczne stosowanie do dzisiaj stwarza trudności. Ponadto przepisy ustawy regulują jeden z najbardziej drażliwych obszarów rynku – pożyczki konsumenckie.
Afera Amber Gold oraz dokonana przez Komitet Stabilności Finansowej analiza regulacji obowiązujących w obszarze tzw. shadow banking sprowokowała dalsze dyskusje nad modelem regulacji rynku consumer finance. Owocem tych dyskusji są nowe inicjatywy regulacyjne, których analiza pozwala śmiało założyć, że jeszcze przez dłuższy czas zarówno ustawa o kredycie konsumenckim, jak i sam rynek tzw. consumer finance będzie przedmiotem licznych debat i sporów.
Istnieją w tej chwili przynajmniej trzy istotne inicjatywy legislacyjne na poziomie krajowym, na które warto w naszej ocenie zwrócić uwagę:
- rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw z dnia 27 sierpnia 2013 r.; projekt ten przewiduje szereg rozwiązań, które mogą zrewolucjonizować rynek pożyczek konsumenckich; jednocześnie jest to projekt, który nadal znajduje się w fazie założeń, należy więc spodziewać się, że będzie on podlegał daleko idącym zmianom;
- projekt poselski z dnia 14 września 2012 r. rozszerzający zakres uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego, oraz
- projekt poselski z dnia 28 sierpnia 2013 r. zawierający ciekawe i zarazem mocno kontrowersyjne rozwiązania w zakresie ograniczenia kosztów kredytów konsumenckich.
W niniejszym wydaniu Portalu staramy się w skrócie przedstawić najważniejsze założenia każdego z powyższych projektów, koncentrując się szczególnie na tych pomysłach, które w naszej ocenie mogą mieć fundamentalne znaczenie dla przyszłego kształtu rynku. Jednocześnie, poprzez przybliżenie inicjatywy Komisji Europejskiej w zakresie tzw. odpowiedzialnego pożyczania, chcielibyśmy ukazać zagadnienia rynku consumer finance w nieco szerszej perspektywie. Okazuje się bowiem, że rynek ten potrzebuje w tej chwili przede wszystkim zmiany mentalności jego uczestników. Regulacje mogą pomóc uporządkować pewne aspekty tego rynku, jednak bez odpowiedzialności jego uczestników nie są w stanie zagwarantować jego stabilności.
Krzysztof Wojdyło, Zespół Usług Płatniczych kancelarii Wardyński i Wspólnicy
