już obowiązujące | Co do zasady

W ostatniej dekadzie polski ustawodawca podejmował liczne działania, by dostosować funkcjonowanie przedsiębiorców w obrocie prawnym do obecnych realiów technologicznych. Byliśmy świadkami wprowadzenia rejestracji spółek do internetowego systemu teleinformatycznego, jak również przeniesienia do sieci znacznej części działalności Krajowego Rejestru Sądowego. Na najbliższe lata planowane są kolejne zmiany.

Ostatnie miesiące na polskim rynku energii z wielu względów zapamiętamy na długo. Historycznie wysokie ceny energii i gazu przyczyniły się do zmiany szeregu utartych rozwiązań. W trakcie kryzysu powstało także kilka mechanizmów mających złagodzić jego skutki, tj. przede wszystkim wysokie ceny wspomnianych mediów. Ma zostać wprowadzona m.in. górna cena sprzedaży energii elektrycznej dla wybranych odbiorców końcowych. Zastanówmy się w kilku akapitach, czy „ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku” spełni wpisany w jej nazwie cel.

Wysokie ceny energii elektrycznej istotnie wpływają na stan gospodarek na całym świecie. Dostrzegając kryzysowy stan, Unia Europejska wprowadza szereg zmian prawnych, aby złagodzić skutki wysokich cen energii. W Polsce instrumenty wsparcia reguluje ustawa o cenach energii (ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku). Mają one służyć końcowym odbiorcom energii elektrycznej, takim jak gospodarstwa domowe oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Dla przedsiębiorstw kluczowa staje się więc ocena własnej wielkości.

Od 29 czerwca 2022 r. można przenieść na inny podmiot prawa i obowiązki wynikające z trzech rodzajów decyzji wydawanych na podstawie ustawy o drogach publicznych. Chodzi o decyzje zezwalające na: lokalizację lub przebudowę zjazdu z drogi publicznej, umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i reklam, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Taką zmianę wprowadziła ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz niektórych innych ustaw.

Po lipcowych zmianach w prawie spółki kapitałowe mogą korzystać z dobrodziejstw crowdfundingu. Diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach.

W obrocie nieruchomościami na terenie Warszawy pojawił się niedawno nowy istotny element. W marcu 2022 r. miasto stołeczne Warszawa uzyskało prawo pierwokupu wszystkich nieruchomości położonych na obszarze rewitalizacji wyznaczonym uchwałą nr LX/1967/2022 Rady m.st. Warszawy. Obszar ten obejmuje prawie w całości Pragę Północ i znaczne tereny Pragi Południe oraz Targówka. Granice obszaru przedstawia mapa stanowiąca załącznik do uchwały.

24 sierpnia 2022 r. bez żadnego vacatio legis przestał obowiązywać art. 15r1 specustawy covidowej. Oznacza to uchylenie obowiązującego od 24 czerwca 2020 r. w zamówieniach publicznych zakazu potrącania kar umownych oraz dochodzenia ich z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Od 17 czerwca 2022 r. zakłady ubezpieczeń mają skuteczniejsze narzędzia oceny ryzyka ubezpieczeniowego w postaci dostępu do informacji o mandatach i punktach karnych. Analiza dodatkowych danych może skłonić ubezpieczyciela komunikacyjnego do podwyższenia należnej składki ubezpieczeniowej.

Do końca kwietnia zamawiający mają czas na dodanie do dokumentacji zamówienia oraz regulaminów konkursu nowych obligatoryjnych podstaw wykluczenia wykonawców, którzy są wpisani na listę sankcyjną lub których beneficjent rzeczywisty albo podmiot dominujący jest na takiej liście.

12 marca 2022 r. weszła w życie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, zwana również specustawą o pomocy obywatelom Ukrainy. Wprowadziła ona szereg zmian, które mają umożliwić funkcjonowanie w naszym społeczeństwie coraz większej rzeszy uchodźców wojennych z Ukrainy. Ustawa reguluje między innymi legalizację pobytu, korzystanie z pomocy medycznej i pomocy społecznej, a także umożliwia podjęcie pracy w Polsce. Znalazły się w niej również postanowienia związane z udostępnianiem uchodźcom mieszkań przez obywateli Polski.

Ostatnie nowelizacje ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu dotyczące instytucji zobowiązanych i zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych rozszerzyły katalog instytucji zobowiązanych i wprowadziły szczególne wymagania, jakie muszą one spełnić.

Jedną z tegorocznych zmian podatkowych, które mogą dotyczyć uczestników polskiego rynku kapitałowego, jest zwolnienie podatkowe dla podatników inwestujących w akcje pierwszej emisji spółek wchodzących na GPW. Pod pewnymi warunkami będą oni zwolnieni z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki.