Obniżka opłat za wnioski o uzasadnienie
Ustawodawca obniżył opłaty od niektórych wniosków o uzasadnienie w procesie cywilnym. Opłata w tych przypadkach spadła z 100 zł do 30 zł. Bez zmian pozostaje regulacja, że opłatę od wniosku o uzasadnienie zalicza się na poczet opłaty od środka zaskarżenia.
Od 2019 r. wnioski o uzasadnienie wyroków, postanowień czy zarządzeń podlegały bez wyjątków opłacie w wysokości 100 zł. Wniosek musi być złożony, aby skutecznie wnieść apelację czy zażalenie. Nie można więc takiej opłaty uniknąć, jeśli chce się zaskarżyć orzeczenie sądowe.
Wysokość opłaty i sama konieczność jej uiszczenia były krytykowane w praktyce, chociaż opłatę od wniosku o uzasadnienie zalicza się następczo na opłatę od środka zaskarżenia. Ustawodawca nie zdecydował się jednak na zniesienie opłat, ale obniżył ich wysokość.
Od 28 września 2023 r.1 obowiązują nowe zasady uiszczania opłat od wniosków o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zgłoszonych w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia albo zarządzenia.
Zgodnie z art. 25b ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę stałą w kwocie 100 zł pobiera się od wniosku o doręczenie wyroku albo postanowienia co do istoty sprawy z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia.
Opłatę stałą w kwocie 30 zł pobiera się od wniosku o doręczenie postanowienia, innego niż wskazane w ust. 1, lub zarządzenia z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia albo zarządzenia.
Opłacie w wysokości 100 zł podlegają więc wnioski o uzasadnienie wyroku albo postanowienia co do istoty sprawy. Opłacie w wysokości 30 zł podlegają pozostałe postanowienia oraz zarządzenia.
Pozostaje w mocy przepis, zgodnie z którym w przypadku wniesienia środka zaskarżenia opłatę uiszczoną od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zalicza się na poczet opłaty od środka zaskarżenia, a ewentualna nadwyżka nie podlega zwrotowi.
W praktyce opłatę w wysokości 100 zł trzeba dziś zapłacić tylko od wniosku o uzasadnienie wyroku, a w postępowaniu nieprocesowym – od postanowienia co do istoty sprawy. Od wniosku o uzasadnienie postanowienia formalnego (np. o zawieszeniu postępowania) oraz zarządzenia (np. o zwrocie pozwu) pobierana będzie niższa opłata w wysokości 30 zł.
Agata Jóźwiak, radca prawny, praktyka postępowań sądowych i arbitrażowych kancelarii Wardyński i Wspólnicy
[1] Ustawa o zmianie ustawy - kodeks postępowania cywilnego, ustawy - prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy - kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 lipca 2023 r.
