Oliwia Lewandowska | Co do zasady

Termin odroczenia ogłoszenia wyroku ma charakter instrukcyjny, usprawniający postępowanie. Jego przekroczenie nie powoduje negatywnych skutków procesowych i nie wpływa na dopuszczalność apelacji. W skrajnych przypadkach może mieć jednak wpływ na wynik sprawy.

Samo stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przesądza jeszcze o odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa. Koszty postępowania sądowego, w wyniku którego wydano takie orzeczenie, nie mogą stanowić składnika dochodzonego odszkodowania, bowiem nie stanowią szkody w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Z normy odsyłającej do odpowiedniego stosowania przepisów o stwierdzeniu nabycia spadku nie można domniemywać, że w sprawie o zasiedzenie sąd stwierdzi nabycie własności bez wniosku uprawnionego bądź na rzecz osoby niewskazanej przez wnioskodawcę lub innego uczestnika postępowania.

Akt prawa miejscowego można zaskarżyć, nawet jeśli już nie obowiązuje, co więcej – obowiązywał krótko, a na jego podstawie nie wydano żadnej decyzji administracyjnej.

Podstawą odmowy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości może być jej zbycie. Na skutek sprzedaży takiej nieruchomości przestaje istnieć tytuł prawny, który umożliwiałby restytucję prawa własności. Organy administracji publicznej nie mają kompetencji do orzekania odnośnie do własności prywatnej, z wyjątkiem przypadków wyraźnie określonych w ustawie.

W kontrowersyjnej uchwale, naruszającej utrwalone zasady obrotu nieruchomościami oddanymi w użytkowanie wieczyste, Sąd Najwyższy uznał, że uprawnienie do dokonania podziału nieruchomości obciążonej prawem użytkowania wieczystego przysługuje wyłącznie jej właścicielowi.

Fakt reprezentowania strony przez profesjonalnego pełnomocnika nie wyłącza bezwzględnie możliwości przeprowadzenia dowodu niewskazanego przez strony, bowiem mogą zachodzić pewne okoliczności uzasadniające odstąpienie od ścisłego respektowania zasady kontradyktoryjności. Sąd – kierując się własnym rozeznaniem i oceną – powinien dopuścić dowód z urzędu, gdy powód dochodzi roszczenia oczywiście usprawiedliwionego co do zasady.

Skoro w przepisach dotyczących zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji nie wskazano, do jakiego sądu należy wnieść ten środek odwoławczy, odpowiednie zastosowanie powinny znaleźć przepisy dotyczące apelacji. Termin do wniesienia zażalenia uważa się za zachowany również wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła ów środek do sądu drugiej instancji właściwego funkcjonalnie.

Wniesienie skargi na bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie sprawy ma skutkować załatwieniem sprawy administracyjnej, nie przesądzając jednak o jego sposobie. Sąd administracyjny jest zobowiązany oddalić skargę na bezczynność, gdy zostanie ona wniesiona po wydaniu przez organ aktu administracyjnego.

Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, interpretowane przez pryzmat art. 21 Konstytucji, umożliwiają dochodzenie zwrotu wywłaszczonego udziału w nieruchomości. Pod ustawowym określeniem „część nieruchomości” można rozumieć bowiem zarówno część fizyczną gruntu, jak i udział we współwłasności. Skoro możliwe jest wywłaszczenie udziału w prawie własności, to należy dopuścić także jego zwrot.

Zmiana składu sądu po uchyleniu orzeczenia i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania jest niezbędna tylko wtedy, gdy uchylone zostało orzeczenie, w którym sąd rozstrzyga o istocie sprawy i rozpatruje określony spór. Nie dotyczy to postępowania zainicjowanego wniesieniem zażalenia do Sądu Najwyższego, które obejmuje jedynie kwestie formalne, dotyczące toku procesu.

Choć z samego brzmienia art. 126 § 2 k.p.c. nie można jednoznacznie wywnioskować, że pod pojęciem „adres” należy rozumieć adres zamieszkania, a nie inny adres, w powszechnej praktyce sądów przeważa pogląd, że niezbędne jest podanie właśnie tego pierwszego. Brak wskazania miejsca zamieszkania lub siedziby strony pozwanej stanowi podstawę zwrotu pozwu, bowiem uniemożliwia nadanie mu prawidłowego biegu.