Marzena Białasik-Kendzior | Co do zasady

Rzeczywiste używanie znaku towarowego na terytorium całej Unii Europejskiej można wykazać, w pewnych szczególnych okolicznościach, udowodniając jego używanie tylko w jednym państwie członkowskim.

Wraz z najnowszą nowelizacją przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej znika obowiązek graficznego przedstawiania znaków towarowych. Od 16 marca 2019 r. znaki towarowe mogą być przedstawiane w dowolnej formie z wykorzystaniem ogólnie dostępnej technologii, o ile sposób przedstawienia jest jasny, precyzyjny, samodzielny, zrozumiały, trwały, obiektywny i łatwo dostępny.

Aby uzyskać prawo ochronne na znak towarowy, należy wykazać, że dane oznaczenie ma zdolność odróżniającą, czyli nie jest wyłącznie opisowe. Ocena, czy faktycznie tak jest, często nie jest jednak jednoznaczna.

Niektóre kategorie towarów, takie jak produkty rolne, wyroby żywnościowe i spirytusowe, są cenione przez klientów przede wszystkim ze względu na wyjątkowe warunki naturalne miejsca, regionu lub kraju, z którego pochodzą, albo ze względu na tradycję ich wytwarzania. Aby podkreślić tę niepowtarzalność, do oznaczania takich produktów uprawnieni producenci używają oznaczeń geograficznych.

Udowodnienie rzeczywistego używania pozycyjnego znaku towarowego w obrocie jest możliwe również wtedy, gdy pozycyjny znak towarowy jest używany w połączeniu z innymi elementami graficznymi.

Rejestracja logotypu przedsiębiorstwa bywa skomplikowana. Nie każde oznaczenie będzie nadawać się do odróżniania produktów przedsiębiorcy od produktów konkurentów, czyli pełnić rolę znaku towarowego. Przyczyną może być jego opisowy charakter.

TSUE potwierdził, że jeśli prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd co do pochodzenia produktu zachodzi tylko na części terytorium Unii, można orzec zakaz używania znaku towarowego tylko na tej części, z wyłączeniem konkretnych państw.

Dość długi czas oczekiwania na udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP powoduje często, że zamiast starać się o ochronę w kraju, przedsiębiorcy decydują się na rejestrację w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO, dawniej OHIM). Postępowanie to, choć znacznie droższe, jest co do zasady szybkie i proste. Dlatego też, chcąc zwiększyć konkurencyjność Urzędu Patentowego względem EUIPO, wprowadzono istotne zmiany w ustawie Prawo własności przemysłowej.

Oprócz instytucji tzw. listów zgody bardzo istotną zmianą już obowiązującą w prawie znaków towarowych jest możliwość uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy zawierający nazwę Polska, Poland (lub skróty RP, PL) bądź też nazwę polskiego miasta bez potrzeby uzyskiwania zgody odpowiednich władz.

Długo oczekiwany projekt nowelizacji ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej wpłynął do Sejmu 12 marca 2015 r. Planowana zmiana obejmować ma kilkadziesiąt przepisów; część zostałaby uchylona, ale pojawiłyby się także nowości.

Właściciel wcześniejszego znaku towarowego nie może wnosić na jego podstawie o stwierdzenie nieważności późniejszego znaku towarowego, jeżeli zostanie odpowiednio udowodnione, że miał świadomość używania i przyzwalał na używanie tego znaku przez pięć następujących po sobie lat. Powstaje więc pytanie, jak tę świadomość udowodnić.

Urząd ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante (OHIM) wraz z urzędami patentowymi państw-członków UE w ramach programu konwergencji dążą do stworzenia wspólnej, przejrzystej i przewidywalnej praktyki ochrony znaków towarowych i wzorów.