dr Marcin Kulesza | Co do zasady

Prezes UOKiK opublikował nowe wyjaśnienia dotyczące metodologii obliczania kar za praktyki antykonkurencyjne. Ich głównym celem jest dostosowanie praktyki do ostatnich zmian ustawy antymonopolowej w zakresie m.in. kar dla spółek-matek i uwzględniania adekwatności kary. Są też jednak inne zmiany. Niektóre budzą pewne zastrzeżenia.

Jednym z istotniejszych wydarzeń w stosowaniu unijnego prawa ochrony konkurencji była publikacja przez Komisję Europejską nowych wyjaśnień dotyczących łagodzenia kar antymonopolowych. Wyjaśnienia te przyniosły także nowości.

Od 1 czerwca obowiązuje nowe rozporządzenie Komisji Europejskiej określające zasady stosowania unijnych reguł konkurencji do współpracy dostawców i odbiorców, w tym zwłaszcza do dystrybucji. Niektóre możliwe zasady współpracy mogą zostać uznane za zakazane, mimo że wcześniej były dozwolone. Inne zostały tym wyłączeniem objęte, co oznacza, że obecnie są dozwolone. Niektóre zmiany można uznać za rewolucyjne.

Telenor, norweska firma telekomunikacyjna, nadużył pozycji dominującej. Tak orzekł organ ochrony konkurencji EFTA na podstawie przepisów obowiązujących w Europejskim Obszarze Gospodarczym. Warto przyjrzeć się tej sprawie, bo kompetencje tego organu obejmują także Unię Europejską i mogą dotyczyć działalności polskich przedsiębiorców.

Biorąc pod uwagę utrudnienia związane z epidemią koronawirusa oraz poniekąd włączając się w ogólnoświatowy trend spod znaku #flattenthecurve, organy antymonopolowe na całym świecie, w tym w Polsce, wprowadzają, mniej lub bardziej oficjalnie, nadzwyczajny tryb pracy, aby uniknąć rozprzestrzeniania koronawirusa. Może mieć to istotny wpływ na postępowania przed nimi, w tym na składanie i rozpatrywanie wniosków o zgodę na koncentrację.

Interesujące orzeczenie zapadło we Włoszech na tle sprawy dotyczącej naruszenia przez Facebooka zbiorowych interesów konsumentów i ochrony danych. Wynika z niego, że wbrew zdaniu samego serwisu i powszechnej opinii Facebook nie jest darmowy.

UOKiK udostępnił dwa nowe narzędzia związane z pozyskiwaniem przezeń informacji o naruszeniach prawa ochrony konkurencji. Sygnaliści otrzymali możliwość szyfrowanej komunikacji z Urzędem za pośrednictwem nowej platformy internetowej, a wszyscy przedsiębiorcy – krótkie wyjaśnienia dotyczące przepisów regulujących przeszukania.

W ostatnich dniach pojawiły się informacje o dwóch postępowaniach – porozumienia ciepłowników w Warszawie i transakcji przejęcia Eurozetu – prowadzonych przez Prezesa UOKiK, które, z różnych względów, będą godne śledzenia.

Prezes UOKiK po raz pierwszy prowadzi postępowanie antymonopolowe, w którym badane jest naruszenie zakazu porozumień ograniczających konkurencję nie tylko przez przedsiębiorców, ale i przez osoby nimi zarządzające. To kamień milowy w historii stosowania prawa ochrony konkurencji w Polsce. Warto przy okazji przypomnieć, jakie są zasady odpowiedzialności osób zarządzających przedsiębiorcą i jego przedsiębiorstwem w kontekście zakazanych porozumień.

27 czerwca 2017 r. weszła w życie ustawa, która w zamierzeniu ma wzmocnić poszkodowanych dochodzących roszczeń o naprawienie szkody związanej z naruszeniem prawa ochrony konkurencji. Przez prasę prawniczo-biznesową przetacza się fala artykułów o znamiennie zbieżnych tytułach podkreślających, że będzie łatwiej dochodzić odszkodowań za zmowy. Czy na pewno? Na pewno łatwiej będzie spróbować.

Od 18 stycznia 2015 r. obowiązują znowelizowane przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zmiany dotknęły m.in. programu łagodzenia kar, wprowadzono także leniency plus. Oprócz nowelizacji ustawy Rada Ministrów wydała także nowe rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu postępowania z wnioskiem o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub jej obniżenie. Jednak dopiero 27 maja br. organ antymonopolowy wydał nowe wyjaśnienia.

Sąd Unii Europejskiej uznał, że zajęcie się skargą przedsiębiorcy na praktykę ograniczającą konkurencję leży w zakresie swobodnego uznania Komisji Europejskiej. Organ musi jednak sformułować odpowiednio dokładne uzasadnienie odrzucenia skargi.