Karol Maćkowiak | Co do zasady

Transformacja energetyczna wymaga podjęcia zdecydowanych działań w wielu sektorach gospodarki. W tym celu konieczne jest ukształtowanie takich ram prawnych, które umożliwią odejście od spalania paliw kopalnych i przejście na odnawialne źródła energii. We wrześniu ubiegłego roku weszły w życie przepisy dotyczące biogazowni rolniczych, które mają nareszcie wyzwolić biogazowy potencjał naszego kraju. 

Po niemal dwóch latach od opublikowania projektu Komisji Europejskiej, 26 marca 2024 r. w życie weszła „dyrektywa w sprawie greenwashingu”, czyli dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/825 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2005/29/WE i 2011/83/UE w odniesieniu do wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej poprzez lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami oraz lepsze informowanie. Naczelnym celem wprowadzonych zmian jest ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami ze strony przedsiębiorców.

Ustanowienie w Polsce systemu kaucyjnego nastąpiło stosunkowo późno. Po wielu latach zapowiedzi ze strony polityków ustawa weszła w życie dopiero 13 października 2023 r. Początek funkcjonowania systemu kaucyjnego wyznaczono na 1 stycznia 2025 r., nie pozostawiając biznesowi wiele czasu na przygotowanie do nowych przepisów. Wciąż pojawiają się pytania, czy system w wyznaczonej dacie zadziała zgodnie z oczekiwaniami ustawodawcy.

Opieszałość państw członkowskich we wdrażaniu dyrektyw środowiskowych będzie miała swoje konsekwencje. Na horyzoncie legislacyjnym pojawił się bowiem projekt rozporządzenia o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Celem jest harmonizacja rynku wewnętrznego i wyeliminowanie problemu nadmiernej produkcji odpadów opakowaniowych w Unii Europejskiej. W artykule przedstawiam wybrane rozwiązania, które mogą znacząco wpłynąć zarówno na biznes, jak i na konsumentów.

Ambitne cele klimatyczne przyjęte przez Unię Europejską podczas dwudziestej pierwszej konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (tzw. porozumienie paryskie) wymagają stanowczych działań w wielu gałęziach gospodarki. Zmian nie uniknie również branża motoryzacyjna, która wkrótce zostanie objęta szeregiem nowych regulacji.

Aspekty środowiskowe są kluczowym elementem procesu inwestycyjno-budowlanego, silnie oddziałującym na czas jego trwania. W 2023 r. nastąpiły wzmożone działania legislacyjne w tym zakresie, ale dopiero w 2024 r. poznamy ich realny wpływ na proces budowlany.

Według szacunków Interpolu oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska przestępczość środowiskowa stanowi czwartą co do wielkości działalność przestępczą na świecie. Przestępstwa przeciwko środowisku są również jednym z głównych źródeł dochodów przestępczości zorganizowanej. Przeciwdziałanie tym zjawiskom wymaga wypracowania wspólnego podejścia na forum europejskim.

Według danych Europejskiego Urzędu Statystycznego za 2021 rok Polska stała się unijnym liderem pod względem liczby samochodów przypadających na tysiąc mieszkańców – jest to aż 687 samochodów. Jednocześnie Eurostat wskazuje, że 37% samochodów zarejestrowanych w Polsce ma 10-20 lat, a ponad 41% ma więcej niż 20 lat. Czy Polacy powinni obawiać się zatem podatku od samochodów spalinowych?

Pytanie tylko z pozoru jest proste. O transakcjach handlowych mówi dyrektywa PE i Rady 2011/7/UE z 16 listopada 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Jej polskim odpowiednikiem jest ustawa z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Choć regulacje obowiązują ponad 10 lat, praktyka wciąż napotyka liczne wątpliwości.

Po ponad 4 latach od wejścia w życie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko Polska uchwaliła ustawę wprowadzającą system kaucyjny. Dzięki nowym rozwiązaniom mamy osiągnąć wysoki poziom selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych, wymagany prawem unijnym.

Na obszarze Unii Europejskiej rocznie powstaje ponad 12,5 miliona ton odpadów włókienniczych. Niemal połowę z tego stanowią odzież oraz obuwie. Statystyczny mieszkaniec Unii wytwarza około 12 kilogramów odpadów tekstylnych rocznie. Tymczasem brakuje regulacji prawnych umożliwiających zrównoważone gospodarowanie tymi odpadami.

Co roku z Europy eksportuje się niemal milion używanych pojazdów, często w bardzo złym stanie. Trafiają głównie do Afryki, gdzie zanieczyszczają środowisko i stwarzają ryzyko dla ludzi. Jednocześnie około 3,5 miliona pojazdów rocznie znika bez śladu z europejskich dróg, trafiając zapewne do nielegalnego eksportu oraz demontażu na części. A mogłyby być źródłem części zamiennych i surowców krytycznych.