Zakres zmiany decyzji administracyjnej | Co do zasady

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zadecydował, że: „O odrębności „sprawy administracyjnej” o ustaleniu warunków zabudowy decyduje kategoria obiektu budowlanego dla którego ustalono warunki zabudowy. Dlatego też zmiany gabarytów czy parametrów technicznych obiektu, będącego przedmiotem decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, mieszczą się w granicach „sprawy administracyjnej” w rozumieniu art. 155 K.p.a. Natomiast wniosek o zmianę decyzji o warunkach zabudowy zmierzający do zmiany rodzaju obiektu budowlanego wykracza poza granice sprawy administracyjnej, rozstrzygniętej pierwotną decyzją o warunkach zabudowy” (teza zamieszczona w Centralnej Bazie Orzecznictwa Sądów Administracyjnych). Orzeczenie to dotyka ciekawego zagadnienia zmiany decyzji administracyjnej.

Art. 155 k.p.a. pozwala organowi administracji uchylić lub zmienić swoją ostateczną decyzję, na mocy której strona nabyła prawo, jeżeli uzyska na taką czynność zgodę strony, a odpowiednie przepisy szczególne nie będą sprzeciwiać się takiemu uchyleniu lub zmianie. Przepis wymaga także, aby za podjęciem takiej czynności przemawiał także interes społeczny lub słuszny interes strony.

Przepis ten jest ważny przede wszystkim dlatego, że stanowi wyjątek od zasady trwałości decyzji administracyjnych, którą wyraża art. 16 § 1 p.p.s.a. Zgodnie z regułą bowiem decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne, a ich uchylenie lub zmiana czy wzruszenie w inny sposób może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w k.p.a. lub ustawach szczególnych.

Zmiana decyzji we wspomnianym trybie obwarowana jest określonymi w art. 155 k.p.a. warunkami, co powoduje, że nie zawsze będzie można z niej skorzystać. Jak podaje się w doktrynie: „Dla zmiany lub uchylenia decyzji, na mocy której strona nabyła prawo, niezbędne jest spełnienie czterech przesłanek: istnienie decyzji ostatecznej, za jej uchyleniem lub zmianą przemawia interes społeczny lub słuszny interes strony, zgoda strony na zmianę lub uchylenie decyzji oraz brak przeciwwskazań w przepisach ustaw szczególnych” (A. Matan, [w:] C. Marzysz, G. Łaszczyca, A. Matan, Komentarz do art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX/el. 2010, w tezie 2). Powszechnie podkreśla się także, że decyzja wydana w wyniku zmiany musi dotyczyć tożsamej sprawy, co decyzja pierwotna: „Powszechnie przyjmuje się, że na sprawę administracyjną w znaczeniu materialnym składają się elementy podmiotowe i przedmiotowe. Tożsamość elementów podmiotowych to tożsamość podmiotu będącego adresatem praw lub obowiązków, a tożsamość przedmiotowa to tożsamość treści tych praw i obowiązków oraz ich podstawy faktycznej i prawnej” (z uzasadnienia uchwały siedmiu sędziów NSA z 3 listopada 2009 roku, II GPS 2/09, opubl. ONSAiWSA nr 1/2010, poz. 4).

Kwestię tę podkreślił w komentowanym rozstrzygnięciu WSA w Białymstoku: „Dla rozstrzygnięcia o zasadności wniosku skarżących, decydujące znaczenie ma określenie, czy żądanie skarżących mieści się w granicach „sprawy administracyjnej” rozstrzygniętej pierwotną decyzją”. Skarżący w omawianej sprawie dążyli do zmiany w trybie art. 155 k.p.a. decyzji ustalającej warunki zabudowy, przy czym zmiana ta miała dotyczyć rodzaju inwestycji – w miejsce pierwotnie planowanej wiaty na maszyny rolnicze i płody rolne skarżący zamierzali wybudować magazyn o tożsamym przeznaczeniu.

WSA w Białymstoku uznał, że „o odrębności „sprawy administracyjnej” o ustaleniu warunków zabudowy decyduje kategoria obiektu budowlanego dla którego ustalono warunki zabudowy”, następnie wskazał: „żądanie zmiany decyzji o ustaleniu warunków zabudowy dla budowy wiaty na decyzje o ustaleniu warunków zabudowy dla budowy magazynu dotyczy innego obiektu budowlanego, wykracza zatem poza granice sprawy administracyjnej rozstrzygniętej pierwotną decyzją administracyjną o warunkach zabudowy”.

W ocenie sądu przemawiają za tym także przepisy Prawa budowlanego. W uzasadnieniu orzeczenia przywołana została decyzja Głównego Inspektora Nadzoru budowlanego wyjaśniająca, że „wiatą jest szczególny rodzaj budynku, stanowiący pomieszczenie naziemne nie obudowane ścianami ze wszystkich stron lub nawet w ogóle ścian pozbawione, natomiast magazyn jest budynkiem w rozumieniu art. 3 pkt 2 prawa budowlanego – takim obiektem budowlanym który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach”.

Istotna zmiana kwalifikacji prawnej zamierzenia budowlanego – na budynek trwale związany z gruntem – uniemożliwiała zatem zmianę dotychczas wydanych warunków zabudowy, co jednak nie stanowi przeszkody dla wystąpienia o nową decyzję, ustalającą warunki zabudowy dla planowanego budynku.