Jak wspomóc kolej | Co do zasady

W ostatnim czasie rozpoczęły się prace nad zmianami w Ustawie o Funduszu Kolejowym, które mają usprawnić realizację infrastrukturalnych inwestycji kolejowych.

Inwestycje kolejowe można współfinansować z „Programu Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013” (POIŚ), na który Unia przeznaczyła ok. 28 mld euro, co stanowi ok. 42 proc. całości środków polityki spójności w Polsce. Niestety do dnia dzisiejszego w ramach POIŚ nie wydano żadnych środków na realizację inwestycji kolejowych. Fundusz Kolejowy w obecnym kształcie nie pozwala bowiem na uzyskanie środków niezbędnych do zbilansowania inwestycji objętych POIŚ, mimo że jego podstawowym celem jest zapewnienie dodatkowych środków finansowych na inwestycje i utrzymanie infrastruktury kolejowej. Wobec tego potrzebne jest stworzenie odpowiednich warunków do szybkiej absorpcji środków unijnych w dziedzinie transportu kolejowego.

Projektowana ustawa ma na celu zmianę sposobu alokowania zgromadzonych środków Funduszu Kolejowego. Aby mogła odnieść swój skutek, konieczna jest także nowelizacja ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne. Obie zmiany umożliwią znaczne zasilenie finansowe Funduszu, ponieważ zaciągane na jego rzecz kredyty i pożyczki będą odtąd objęte gwarancją udzieloną przez Skarb Państwa. Zwiększy to wiarygodność Funduszu i umożliwi mu uzyskanie środków niezbędnych do zbilansowania inwestycji objętych POIŚ.

Należy optymistycznie założyć, że w 2010 roku w ramach POIŚ można wydać ok. 1 mld zł. Oznacza to, że w latach 2011-2014 należy wykorzystać w przybliżeniu 37 mld zł, czyli wydawać ok. 7 mld zł rocznie na inwestycje kolejowe.

Z wyliczeń dokonanych przez resort infrastruktury wynika, że do realizacji zadań zapisanych na liście projektów podstawowych POIŚ brakuje 10,1 mld zł. Jedynym realnym źródłem ich pozyskania jest kredyt zaciągnięty w oparciu o przyszłe wpływy do Funduszu Kolejowego.

Projektowane zmiany pozwolą zmodyfikować model finansowania inwestycji infrastrukturalnych na wzór Krajowego Funduszu Drogowego, który pozyskuje środki na budowę dróg, odciążając tym samym budżet centralny. Przyjęcie takiego kierunku zmian podyktowane jest potencjalnym ryzykiem zagrożenia zmniejszenia wpływów do budżetu państwa, a tym samym ograniczenia wielkości środków budżetowych przeznaczanych na realizację inwestycji kolejowych.

Założenia do ustawy już są, na samą ustawę trzeba będzie jednak jeszcze poczekać. Miejmy jednak nadzieję, że proces legislacyjny przebiegnie szybko i sprawnie, bowiem czas na wydatkowanie środków unijnych nieubłaganie ucieka.