Janusz Tomczak | Co do zasady

17 kwietnia 2018 r. Komisja Europejska zaproponowała wprowadzenie do unijnego porządku prawnego dyrektywy chroniącej sygnalistów (ang. whistleblowers). Celem proponowanych rozwiązań jest ustanowienie minimalnych standardów w zakresie ochrony osób zgłaszających nieprawidłowości lub naruszenia prawa unijnego oraz ujednolicenie prawa państw członkowskich w tym obszarze.

Wypadek przy pracy powoduje wielorakie konsekwencje prawne. Jedną z najbardziej dolegliwych jest możliwość poniesienia odpowiedzialności karnej przez osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy u pracodawcy.

Trwają prace nad projektem ustawy o jawności życia publicznego, która wprowadza wiele rozwiązań nieznanych dotąd w polskim prawie. Celem projektowanych zmian jest zwiększenie przejrzystości zarządzania oraz kontroli nad instytucjami finansowanymi publicznie, a także wzmocnienie mechanizmów antykorupcyjnych w Polsce.

Dlaczego zapowiadane zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych są ważne?

Obecna sytuacja w adwokaturze skłania do dyskusji o jej roli w społeczeństwie obywatelskim i wymiarze sprawiedliwości. W wielu wypowiedziach wskazywano na zagrożenia dla jej niezależności i pryncypia, którymi winna się kierować. Jednym z istotnych aspektów tej niezależności jest sądownictwo dyscyplinarne.

Trudno po tak krótkim czasie oceniać ostatnie zmiany w procedurze karnej. Nie ma jednak wątpliwości, że mamy do czynienia ze stanem niepewności prawnej podważającym zaufanie obywateli do ustawodawcy. Na pewno nie pomoże też likwidacja Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego.

W ciągu ostatnich miesięcy doszło do wielu istotnych zmian w obszarze prawa karnego procesowego, instytucji kontroli operacyjnej oraz ustroju prokuratury. Warto wskazać najważniejsze zmiany w tym zakresie.

Z początkiem lipca prawnicy i uczestnicy postępowań karnych wkroczyli w całkiem nową rzeczywistość. Czy faktycznie kontradyktoryjny proces karny doprowadzi do odciążenia sądów i przyśpieszenia postępowań?

Postępowania wewnętrzne, czyli działania podejmowane w strukturze przedsiębiorstwa w odpowiedzi na dostrzeżone nieprawidłowości, mają dla przedsiębiorców wiele zalet w porównaniu z działaniami prowadzonymi przez organy ścigania.

Wewnętrzne postępowania wyjaśniające zyskują na popularności. Trzeba się jednak liczyć z tym, że osoby, wobec których wyciągnięto konsekwencje, mogą starać się podważać ustalenia czy przebieg tych postępowań – także na drodze sądowej.

Środki prawne do polubownego zakończenia sprawy karnej zainicjowanej przez wierzyciela w celu wyegzekwowania wierzytelności uszczuplonej bezprawnymi działaniami dłużnika.

Prokuratorzy chętnie korzystają z możliwości odmowy dostępu do akt postępowania przygotowawczego, co utrudnia pracę obrońcom. Na szczęście od lipca 2015 roku na taką odmowę będzie służyć zażalenie do sądu.