Agata Jóźwiak | Co do zasady

Sąd Najwyższy pochylił się ostatnio nad problemem związania sądów prawomocnymi wyrokami wydanymi w innych sprawach. Zagadnienie to dotyczy prawomocności materialnej, czyli tzw. powagi rzeczy osądzonej. Ma ono istotne znaczenie praktyczne, ponieważ określa, jak wynik jednego postępowania może wpłynąć na rozstrzygnięcie innych analogicznych spraw. Wskazuje też, gdzie kończy się swoboda sądu w czynieniu własnych ustaleń faktycznych i ocen prawnych.

Generalny wykonawca oraz inwestor są solidarnie odpowiedzialni za wynagrodzenie podwykonawców, którzy zostali w sposób wyraźny lub dorozumiany zaakceptowani przez inwestora. Zasada ta ma na celu ochronę podwykonawców i zapewnienie im zapłaty wynagrodzenia, gdy generalny wykonawca nie płaci swoich długów. Inwestor, który w takiej sytuacji staje przed poważnym ryzykiem finansowym, musi natomiast sam zadbać o ochronę swojego interesu.

Sąd Najwyższy pochylił się w zeszłym tygodniu nad zagadnieniem prawnym, jakie skutki prawne ma uprawnienie do zakupu, przewidziane dla niektórych dzierżawców w stosunku do Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa (aktualnie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Uprawnienie do zakupu wprowadziła jedna z nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. (III CZP 45/17)

Jak ocenić, czy postępowanie sądowe jest przewlekłe, i jak dochodzić odszkodowania, jeśli przewlekłość postępowania spowodowała szkodę.

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów wydał uchwałę, w której stwierdził, że samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste może nabyć jej własność przez zasiedzenie. Oznacza to, że objęcie nieruchomości użytkowaniem wieczystym nie wyłącza możliwości zasiedzenia prawa jej własności przez posiadacza samoistnego. Sąd Najwyższy odrzucił więc pogląd, że posiadacz samoistny nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie może nabyć jej własności, tylko co najwyżej użytkowanie wieczyste.

W ostatnim czasie Sąd Najwyższy zajął się problemami prawnymi dotyczącymi postępowania egzekucyjnego, mającymi spore znaczenie dla jego stron oraz komorników. Chodzi o wysokość opłaty egzekucyjnej oraz legitymację czynną komornika do zaskarżania postanowień sądu.

Uproszczona procedura zgłaszania podwykonawców, doprecyzowane zasady zgłaszania sprzeciwu inwestora wobec powierzenia części robót podwykonawcy oraz ograniczenie kwotowe odpowiedzialności solidarnej inwestora – to zmiany, które mają wejść w życie 1 czerwca 2017 r.

Jeśli dłużnik ukrywa lub wyprowadza majątek, ratunkiem dla wierzyciela może być tzw. skarga pauliańska. Z narzędziem tym wiążą się jednak pewne wątpliwości i ograniczenia.

Składanie pism procesowych drogą elektroniczną, licytacja elektroniczna i nowe zasady składania skargi na czynności komornika – to tylko niektóre zmiany wprowadzane nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego.

W dniu 8 września 2016 r. wchodzi w życie nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego. Wprowadza ona w szczególności zmiany w zakresie formy czynności prawnych oraz stanowi kolejny krok w informatyzacji procedury cywilnej.